In de sport worden de verschillen tussen mannen en vrouwen steeds kleiner, maar er blijven wel sporten die vaker door mannen of vrouwen worden gedaan.
Je voorkeur als man of vrouw blijkt veel meer door de cultuur waarin je opgroeit bepaalt te worden, dan je eigenlijk zou willen. Dit artikel gaat niet over fysieke verschillen tussen mannen en vrouwen.
Ik heb in mijn studietijd een bescheiden onderzoek gedaan naar het spelgedrag van kinderen en ook daarin kon al op hele jonge leeftijd gezien worden dat meisjes en jongens bij allerlei spelen en sporten verschillen in hun voorkeur, maar ook in hun gedrag.
Jongens kozen bijvoorbeeld voor spelletjes waarin “de krachten gemeten” konden worden, meisjes hielden meer van “op toeval winnen”.
Ik geef les aan zowel mannen als vrouwen en loop dagelijks tegen verschillen aan tussen mannen en vrouwen. Het blijft in de eerste plaats een individuele aanpak, maar ik proef wel een cultureel sausje.
In sommige takken van sport is het sekseverschil erg prominent, bijvoorbeeld zie je bij turnen verschillen in de onderdelen die mannen en vrouwen beoefenen. Ik denk, net als andere experts, dat zowel mannen als vrouwen in ritmische gymnastiek of in de ringen uitstekend kunnen presteren.
Bij het visualiseren daarvan, voel ik mijn eigen culturele inprenting 😀
Ook in de dans kan een man net zo goed op zijn tenen (spitzen) dansen als een vrouw, maar de jongens gaan in de opleiding al een vorm van krachttraining doen voor de lifts en de meisjes krijgen dan eerder les op spitzen.
Overigens kunnen vrouwen ook net zo makkelijk als mannen tillen, het is immers vooral een kwestie van techniek, timing en samenwerking.
Er is nu weinig reden meer tot onderscheid op basis van sekse, maar de hele sportcultuur was in de ontstaansjaren in feite een “homosociaal” gebeuren.
De mannen dicteerden en zelfs werden vrouwen in het geheel niet getolereerd en actief geweerd. Het heeft zelfs tot 1983 geduurd voordat dames in de regels van het gewichtheffen een erkende rol kregen.
Gelukkig mogen vrouwen en mannen van nu gewoon sterk worden en als je het leuk vindt, wedstrijden doen!
Performatief
Om sekseverschillen bij krachtig bewegen te kunnen zien, kun je bewegen zien als “performatief”.
Als handeling is bewegen een uitdrukking van jezelf in interactie en met betekenis in een omgeving. Krachtig bewegen doe je zelf – perform – maar in een context – role – en met een (denkbeeldig) publiek en/of waardering – audience –.
Net als bij dans herken ik in krachtige beweegvormen bij veel dames dat zij gevoeliger zijn voor soepel bewegen, vaak te weinig agressie durven meenemen. Of dat wel doen, maar zich daar duidelijk ongemakkelijker bij voelen. Ze willen vaker meebeslissen of contact over het programma. Ze werken graag mee als het gaat over bijv. houdingscorrecties of gezondheid, maar gruwen meestal van “spiergroei”.
Vrouwen pakken sneller klein of speels materiaal. Of zie ik een greep die “de nagellak laat drogen”. Vrouwen houden eerder dan mannen van complexe oefeningen. Niet alleen moet je meer op de greep letten, ook de schouders staan of worden eerder opgetrokken.
En bij de mannen zie je eerder dat zij ruw, rauw en op de kilo’s trainen. Mannen hebben over het algemeen ook géén bezwaar tegen een getraind, gespierd lijf of een strak schema. Mannen haken eerder af als zij verfijnder moeten tillen of daarover moeten praten met anderen.
Er ontstaat eerdere een omgeving van “praatjes, vullen geen gaatjes”. De communicatie is vaker 1-richtingsverkeer. Als ze al een gymnastiekbal pakken, willen zij daar mee voetballen of gewoon keihard tegen trappen en kijken wie er geraakt wordt.
Kortom een zaal gevuld met mannen en vrouwen vereist veel differentiatie!
Kijk maar eens hoe in de sekseverschillen zichtbaar zijn in de volgende video’s van dames en heren gewichtheffers op het internationale niveau. Je kunt dit geheel eens rustig bekijken vanuit een “performatieve” bril, dit kan je interessante inzichten geven.
Women’s 69 kg European Weightlifting Championships 2014 Israel
Men’s 94 Kg European Weightlifting Championships 2014 Israel
Maar, je ziet het ondanks sekse verschillen, kunnen alle atleten met plezier presteren!
Gewichtheffen is krachtig bewegen voor iedereen!
Bij het olympisch gewichtheffen kun je inspelen op “performatieve” variaties. Je kunt bijvoorbeeld schreeuwen voordat je tilt, maar ook in een magnesiumton in volledige stilte wachten tot je mag.
Ook is het gewichtheffen een complexe beweging en kun je zowel op het proces als resultaat coachen en trainen. Een sport waarin je zowel verfijning als energie nodig hebt. Je kunt dit rijtje verder aanvullen vanuit de drie invalshoeken, perform, role en audience.
In mijn eigen cursussen en trainingen probeer ik vooral in de rol en verwachtingen tot op zekere hoogte ingesleten sekse-verschillen te respecteren, maar niet leidend en uitgangspunt te maken. In feite wil ik de verschillen niet versterken, maar in elkaars verlengde laten bestaan.
Meer over sekse en lichamen in beweging kun je bijvoorbeeld lezen in de SISWO-publicatie 398 met als titel “Op spikes en spitzen”. In een ander artikel zal ik ingaan op “Adonis vs. Venus Workouts”.
Geef een reactie